Genealogia – pasja na całe życie

19 kwietnia 2015

Wpis dotyczący śmierci Kacpra Klupy w dniu 16 stycznia 1830 r.

Opublikowano: 19.04.2015, 22:44

     W styczniu 1830 roku miało w Chronowie miejsce zdarzenie, które, jak przypuszczam, omawiane było przez większość mieszkańców wsi. Przeglądając mikrofilmy metryk parafialnych, natrafiłem na wpis różniący się od innych zapisów tego typu. Dotyczył on śmierci Kacpra Klupy żołnierza regimentu barona Hochenegg’a. Wyróżnia go objętość i kwiecisty styl, za pomocą którego proboszcz chciał zapewne podkreślić doniosłość tego zdarzenia. Bardzo możliwe, że mój prapradziadek Tomasz Jeziorek był bezpośrednim świadkiem pogrzebu Kacpra Klupy, starszego o 15 lat brata Marianny z domu Klupa, przyszłej żony Tomasza. Marianna miała wówczas 10 lat, natomiast Tomasz 15 lat. Ich ślub odbył się 10 lat później, 12 października 1840 roku.

     Zapis, jak wspomniałem, jest specyficzny pod względem układu i treści. Niezbyt często spotyka się tego typu zapisy w księgach metrykalnych. Dotyczą one zwykle osób należących do szlachetnie urodzonych [nobiles] lub osób ważnych z innych powodów. Oto treść:


Numer wpisu 2.
Data śmierci 16 stycznia 1830 roku.
Data pogrzebu 21 stycznia 1830 roku.
Numer domu 25.

Obiit in pago Chronów sub. No. 25 Gasparus Klupa Circuli Bochnensi in Galicia Religionis Catholica annorum 26 uxoratus Miles gregorius Regiminis Baron Hochenegg No. 20: Cap.: 19. in Morbo Phtisi. Provisus Moribundorum Sacramentis, et sepultus est die 21a Januarii 830 in Communi Cemeterio Ecclesiae Parochialis Chronoviensis ritu Catholico. Mors ecstissima, utut inspectio Medica haberi haud potuit.

Tłumaczenie. Zaznaczone czerwoną czcionką fragmenty zostały nieprzetłumaczone lub tłumaczenie jest niepewne:

Zmarł w miejscowości Chronów pod numerem 25 Kacper Klupa z cyrkułu Bochnia w Galicji religii katolickiej w wieku 26 lat żonaty żołnierz gregorius [?] regiminis [zapewne regimentu?] hrabiego Hochenegg’a No. 20: Cap.[?] 19, na suchoty. Opatrzony Sakramentami Umierających i pochowany został dnia 21 stycznia 1830 na powszechnym cmentarzu parafii chronowskiej w obrządku katolickim. Śmierć nagła [?] , jakkolwiek oględzin lekarskich nie można było przeprowadzić.

kacper_klupa_zgon_1830_m


     W zapisie występują pewne niejasności. W jednym miejscu jako przyczynę śmierci podano suchoty (in Morbo Phtisi), a później wspomniano o śmierci nagłej (Mors ecstissima) i niemożności przeprowadzenia oględzin lekarskich. Nie wiem, dlaczego ksiądz zdecydował się zredagować wpis w takiej właśnie formie. Klupowie to stary chronowski ród, może to właśnie było przyczyną? A może zadecydowały okoliczności śmierci lub fakt, że Kacper Klupa zmarł jako żołnierz? Nie zetknąłem się dotychczas z podobnym zapisem w księgach metrykalnych parafii w Chronowie dotyczącym śmierci żołnierza.

     Dodam jeszcze, że Kacper dwa lata wcześniej, 28 stycznia 1828 roku, wziął ślub z Julianną z domu Wiśniewską.

     Wypada przy tej okazji napisać też słów kilka o wspomnianym dowódcy oddziału hrabi Hochenegg.
Na portalu Jagiellońskiej Biblioteki Cyfrowej znalazłem zdigitalizowany numer Gazety Lwowskiej [Gazeta Lwowska. 1830, nr 14] . W Dodatku do Gazety Lwowskiej : doniesienia urzędowe, zamieszczono notatkę na temat zmian w cesarsko-królewskim wojsku. Czytamy w niej między innymi, że: Feldmarszałkami Lejtnantami zostali Jenerałowie Majorowie: Fryderyk Baron Hohenegg; Karol Ludwik Hr. Fiquelmont …

DIGCZAS002001_1830_014_0001_m

Ten numer gazety wydany został w dniu 5 lutego 1830 roku, czyli dwa tygodnie po pogrzebie Kacpra Klupy.
Sic vita est. Śmierć Kacpra pogrążyła rodzinę w smutku, a jego dowódca w tym samym czasie awansował.

     Inny wpis znalazłem w publikacji KALENDARZ, CZYLI ŚWIĘTNIK LWOWSKI NA ROK 1829.
Podani są tutaj między innymi członkowie cesarsko-królewskiej komendy wojskowej. Wśród brygadierów wymieniany jest Fryderyk Hohenegg. Zapis brzmi tak:
Jenerał-Major Fryderyk Baron de Hohenegg, c. k. Szambellan, woysk. Kommendant w Bukowinie, pułku piechoty pod l. 20, Właściciel, w Czerniowcach.

kalendarz_m

     Już te dwa zapisy świadczą, że Fryderyk Hohenegg musiał być znaczącą postacią ówczesnego establishmentu, przynajmniej na terenie Galicji. Nie szukałem jednak kolejnych zapisów. Dla mnie ważniejszą osobą jest Kacper Klupa i to właśnie na jego temat chciałbym kiedyś znaleźć więcej informacji.

Komentarze

  1. sn.im pisze:

    Bardzo ciekawy artykul. Zachowalem twoja strone w ulubionych.
    Teraz bede tu zagladal czesciej. Powinienes jedynie zmienic szate graficzna bo ta wyglada troche nieciekawie.

    1. Dziękuję za miłe słowa. Polecam też inne moje wpisy, obecnie jest ich 9. Nie bardzo rozumiem, co masz na myśli, pisząc o szacie graficznej. Ja dodałem tylko tekst, wygląd strony zależny jest od ustawień portalu historia.org.pl

      Jurek

  2. KrzychB pisze:

    Znakomity, ciekawy blog, będę tu regularnie zaglądał!
    Jeśli mogę coś dodać do artykułu, to wyróżniony na czerwono fragment metryki można odczytać jako ‚miles gregarius’, czyli żołnierz szeregowy [regimentu…]. Natomiast nie jestem w stanie nic powiedzieć na temat słowa ecstissima, więc na razie nie pomogę rozwiązać zagadki.
    K.

    1. Dzięki za podpowiedź.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.